คุณธรรม

คุณธรรม (Moral )

คุณธรรม คือ คุณ + ธรรมะ    คุณงามความดีที่เป็นธรรมชาติ ก่อให้เกิด ประโยชน์ต่อตนเองและ

สังคม  ซึ่งรวมสรุปว่าคือ  สภาพคุณงาม ความดี

คุณธรรม คือ ความดีงามในจิตใจที่ทำให้บุคคลประพฤติดี ผู้มีคุณธรรมเป็นผู้มีความเคยชินในการประพฤติดีด้วยความรู้สึกในทางดีงาม คุณธรรมเป็นสิ่งที่ตรงกันข้ามกับกิเลสซึ่งเป็นความไม่ดีในจิตใจ ผู้มีคุณธรรมจึงเป็นผู้ที่ไม่มาก ด้วยกิเลสซึ่งจะได้รับการยกย่องว่าเป็นคนดี

        คุณธรรมตามพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อกล่าวถึงคุณธรรมโดยทั่วไปจะระบุชื่อคุณธรรมว่าความละอายแก่ใจ ความเมตตากรุณา ความหวังดี ความซื่อสัตย์สุจริต ความเห็นอกเห็นใจ ความจริงใจ ความยุติธรรม ความเที่ยงตรง ความเสียสละ ความสามัคคี ความอดทน ความอดกลั้น ความขยัน การให้อภัย ความเกรงใจและอื่น ๆ การฝึกฝน และปฏิบัติตนให้มีคุณธรรม ไม่จำเป็นต้องพะวงในการเรียกชื่อคุณธรรม เพราะเป็นสิ่งที่ดีที่ทุกคนสามารถยึดถือปฏิบัติได้โดยไม่ต้องคำนึงว่าเป็นของลัทธิใด การฝึกฝนคุณธรรมควรฝึกตาม ความต้องการและสภาพแวดล้อม ประเทศไทยในสมัยปัจจุบันกำลังมุ่งปลูกผังคุณธรรมสำหรับประชาชน ๔ ประการ เพื่อความร่มเย็นของชาติบ้านเมืองตาม พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ดังนี้



๑. การรักษาความสัตย์ ความจริงใจต่อตัวเองที่จะประพฤติปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์และเป็นธรรม

๒. การรู้จักข่มใจตนเอง ฝึกใจตนเองให้ประพฤติปฏิบัติอยู่ในความสัตย์ความดีนั้น

๓. การอดทน อดกลั้น และอดออม ที่จะไม่ประพฤติล่วงความสัตย์สุจริตไม่ว่าจะด้วยประการใด

๔. การรู้จักละวางความชั่ว ความทุจริต และรู้จักสละประโยชน์ส่วนน้อยของตนเพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง



ความใฝ่รู้ หมายถึง ความสนใจและเพียรพยายามในการเสาะแสวงหาความรู้และประสบการณ์อยู่เสมอ

 ความขยันหมั่นเพียร หมายถึง การปฏิบัติหน้าที่ การทำงานอย่างกระตือรือร้นตั้งใจจริงในการทำงานด้วยความอดทน มุ่งมั่นทำงานในหน้าที่ของตนให้สำเร็จโดยเร็ว

 ความอดทน หมายถึง ความสามารถในการเผชิญต่อความยากลำบากในการทำงานอย่างไม่ท้อถอย มีความมุ่งมั่นที่จะทำงานจนสำเร็จ รู้จักควบคุมอารมณ์ อดกลั้นต่อสิ่งยั่วยุ ตลอดจนรู้จักการรอคอย

ความประหยัด หมายถึง การรู้จักใช้ทรัพย์สิน เวลา ทรัพยากรตามความจำเป็นด้วยความระมัดระวัง โดยให้เกิดประโยชน์และคุ้มค่ามากที่สุด รวมทั้งรู้จักอดออม รู้จักการดำรงชีวิตให้เหมาะสมกับสภาพฐานะ

 ความซื่อสัตย์สุจริต หมายถึง การประพฤติปฏิบัติอย่างเหมาะสมและตรงต่อความเป็นจริง ประพฤติปฏิบัติอย่างตรงไปตรงมา ทั้งกาย วาจา ใจ ต่อตนเองและผู้อื่น

 ความมีระเบียบวินัย หมายถึง การควบคุมตนเองทั้งกาย วาจา ใจ ในการประพฤติปฏิบัติให้ถูกต้องเหมาะสมกับจรรยามารยาท ข้อบังคับ ข้อตกลง กฎหมายและศีลธรรม

 การตรงต่อเวลา หมายถึง การทำงานหรือกิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งให้ตรงกับเวลา หรือให้สำเร็จตามที่กำหนดไว้ ปฏิบัติงานที่ได้รับมอบหมายได้เรียบร้อย สำเร็จได้ผลดีและทันเวลา

 ความสามัคคี หมายถึง ความพร้อมเพียงเป็นน้ำหนึ่งใจเดียว ร่วมมือกันกระทำกิจการงานให้สำเร็จลุล่วงด้วยดี โดยเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน

 ความเสียสละ หมายถึง การละความเป็นแก่ตัว การให้ปันแก่คนที่ควรให้ด้วยการให้ทางกาย วาจา ใจ กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา รวมทั้งรู้จักสลัดทิ้งอารมณ์ร้ายในตนเอง

ความเมตตากรุณา หมายถึง ความรัก ความสงสาร ความปารถนาดีอยากให้ผู้อื่นเป็นสุขพ้นจากความทุกข์ต่าง ๆ

 ความกตัญญูกตเวที หมายถึง การเป็นบุคคลที่มีความสำนึกในบุญคุณ และหาทางตอบแทนเมื่อมีโอกาส ทั้งต่อบุคคล ต่อสัตว์ ต่อสถาบัน ต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ

 ความยุติธรรม หมายถึง การปฏิบัติต่อผู้อื่น ด้วยการวางตัวเป็นกลาง ไม่ลำเอียง ให้โอกาสทุกคนเท่าเทียมกัน และในการกระทำใด ๆ ได้ยึดกฎระเบียบที่กำหนดไว้ พร้อมทั้งยอมรับผิดเมื่อเกิดความผิดพลาด

ที่มา